Taaldag 2024: versterk je taalonderwijs met AI, motiverende werkvormen en teksten! - Ronde 3 (15:00 - 16:30)

Keuze Lesgever
SESSIE 3a - Lezen met een twist: stimuleer leesplezier (VOLZET) Jan Embrechts

Doelgroep:

Taalleerkrachten van de 1ste en 2de graad, voornamelijk Nederlands en Engels.

Inhoud:

Hoe kan je elementen uit rollenspelen gebruiken om de leesvaardigheid en het leesplezier van je leerlingen te boosten? In deze korte inspiratiesessie krijg je een korte introductie over de verschillende manieren waarop je via dit genre boeken tot leven kan brengen door de lezer actief te betrekken, ook zij die normaal gezien niet van lezen houden.

Spreker:

Jan Embrechts is afgestudeerd als leraar Nederlands, Engels en informatica en als master in de opleidings- en onderwijswetenschappen. Hij heeft 16 jaar onderwijservaring publiceert hij op zijn website ‘begrepen.be’ gratis lesvideo’s over verschillende onderwerpen.


SESSIE 3b - Spelenderwijs Engels leren: over spelvormen en effectieve didactiek Anneke Salden
Tom Vandevelde

Doelgroep:

Hoewel de sessie voornamelijk toegespitst is op leerkrachten Engels in het secundair, zijn de concepten aan de basis van de sessie net zo goed toepasbaar voor leerkrachten Nederlands of Moderne Vreemde Talen in het algemeen.

Inhoud:

In deze sessie ervaar je waarom spelenderwijs leren geen paradox hoeft te zijn. We vertrekken vanuit een theoretisch kader voor speelse werkvormen dat ondersteund wordt door basisprincipes van effectieve didactiek. Dit kader wordt vervolgens uitgebreid geïllustreerd met voorbeelden uit de les Engels: retrieval practice aan de hand van Unanimo, tussentijds toetsen met Time’s Up! of grammatica inoefenen met dank aan Black Stories, Timeline, Spyfall of Story Cubes, het komt allemaal aan bod. Op het einde van de workshop zijn de deelnemers gewapend met een arsenaal aan speelse werkvormen waarbij motivatie en leerrendement hand in hand gaan, en weten ze hoe de meest voorkomende valkuilen te vermijden.

Sprekers:

Anneke Salden is leerkracht Engels bij het Pyxiscollege Lanaken. Haar zomers spendeert ze met veel plezier als vrijwilliger op de taalkampen van Roeland vzw.

Tom Vandevelde doceerde een zestal jaar Engels en literatuurwetenschap aan de KU Leuven en werkt sinds 2021 als coördinator didactiek bij Roeland vzw.


SESSIE 3c - Nieuwsbegrip: begrijpend lezen met actuele teksten Jan T'Sas

Doelgroep:

Leerkrachten 1ste graad secundair onderwijs A-stroom en leerkrachten Nederlands secundair onderwijs dubbele en arbeidsmarktfinaliteit.

Inhoud:

Wat is er aan de hand met begrijpend lezen? De jongste PIRLS-onderzoeken legden slechte resultaten bloot van onze leerlingen. De Nederlandse leerlingen gingen er veel minder op achteruit. Toeval of niet, in Nederland is vijftien jaar geleden de methode Nieuwsbegrip gelanceerd. Het gaat om begrijpend lezen met actuele teksten, verschillende leesniveaus om te differentiëren, gerichte training van leesstrategieën, inzetten op verdiepend lezen en de vorderingen van leerlingen nauwkeurig bijhouden. Wat heeft die methode dat onze schoolboeken missen? En kun je deze aanpak ook voor andere tekstsoorten en in jouw les inzetten? Deze workshop is een mix van theorie, observatie, discussie en praktische oefeningen die ook zonder Nieuwsbegrip kunnen worden toegepast.

Spreker:

Jan T'Sas, licentiaat/master Germaanse Filologie, ex-leraar tso-bso, praktijkassistent Nederlands in de lerarenopleiding en docent Taal en Leren aan de Universiteit Antwerpen, gewezen redacteur en eindredacteur bij het onderwijstijdschrift Klasse, auteur van schoolboeken Nederlands voor het secundair/voortgezet onderwijs, onderzoeker en auteur van het doctoraal proefschrift ‘Sprekend leren. De leereffecten van exploratieve gesprekken in groepswerk’ en van het gelijknamige praktijkboek hierover, uitgegeven bij Die Keure.


SESSIE 3d - Comment stimuler le plaisir de lire? Approches innovantes et romans pour ados Joëlle De Pessemier

Doelgroep:

Leerkrachten Frans 2de en 3de graad doorstroomfinaliteit.

Inhoud:

Force est de constater que la lecture d’un livre en français est souvent une épreuve pour nos élèves. Les nouveaux objectifs finaux veulent changer la donne et insistent sur la stimulation du plaisir de lire. Comment s’y prendre ? En nous basant sur la recherche de Theo Witte sur le développement littéraire, nous proposons quelques approches stimulant le plaisir de la lecture chez les élèves. La différenciation, la pédagogie active, la motivation, les stratégies méta-affectives et le défi sont les maîtres mots de ces approches. Nous fournirons d’abord des outils permettant de stimuler le plaisir de lire, ainsi que quelques pistes pour la mise en œuvre d’une évaluation différenciée correspondant à l’approche proposée. Ensuite, nous présenterons un choix abondant de romans ados récents pour nos élèves du 2e et 3e degré.

Spreker:

Joëlle De Pessemier is leerkracht Frans (Vita et Pax-college, Schoten) en lector (Educatieve Master Frans, KU Leuven).


SESSIE 3e - Literaire helden in de klas: breng poëzie tot leven - AFGELAST! Lies Van Gasse

Doelgroep:

Leerkrachten Nederlands van de 2de en 3de graad, alle finaliteiten.

Inhoud:

In “Woorden Temmen 3, Toon de stad” ontdekken auteurs Lies Van Gasse en Laurens Ham een imaginaire stad aan de hand van hun favoriete dichters. Daar horen ook twee dichters uit de canon bij, Paul Van Ostaijen en Lucebert. In deze workshop ga je op een ontdekkende manier met hun werk aan de slag. Lezen is niet alleen begrijpen, maar ook kijken, luisteren, schrijven en vooral ook veel doen! Lies Van Gasse vult de sessie met andere praktijkvoorbeelden uit haar ervaring als docent creatief schrijven.

Spreker:

Lies Van Gasse (België, 1983) is dichter en illustrator. Ze schreef sinds haar debuut in 2008 verschillende bundels, graphic poems en andere geïllustreerde boeken en is ook één van de Antwerpse stadsdichters. Lies Van Gasse vermengt in haar werk vaak woord, beeld en nieuwe media en is sinds 2007 ook actief als docent creatief schrijven.


SESSIE 3f - Videogames in de klas: Digitale narratieven als ‘tekst’ Melina Ghasseminejad

Doelgroep:

Leerkrachten Engels, Frans, Spaans: de meeste video games worden in deze drie talen aangeboden.

Inhoud:

Sinds het ontstaan van videogames in de jaren 70 wordt het medium steeds populairder. De (biljoenen)industrie ontwikkelt zich snel. Technologisch is er meer en meer mogelijk: videogames zijn ondertussen een stuk complexer dan het welgekende Tetris. En die complexiteit gaat gepaard met de inclusie van rijke narratieven. Sterker nog, een rijk en interessant narratief wordt langzaamaan een vereiste. Dit biedt literatuurwetenschappers een nieuw soort ‘tekst’ om zich over te buigen. En ook in een leeromgeving opent zo’n nieuw narratief interessante perspectieven. In hoeverre kunnen we literaire analyses toepassen op digitale teksten? Kunnen we het narratief van videogames inzetten om leerlingen analysetechnieken te leren, die ze vervolgens ook op andere media kunnen toepassen? In deze sessie krijgen jullie een korte introductie in videogame studies. We zullen ons (uiteraard) vooral focussen op het verhaalaspect in videogames. Daaraan gekoppeld gaan we een aantal praktische literaire analyseoefeningen die zich richten op verhaalwereld en personageontwikkeling toepassen op een aantal spellen. Voorkennis over videogames is niet nodig.

Spreker:

Melina Ghasseminejad doet sinds 202 een doctoraatsonderzoek aan de Universiteit van Antwerpen. Ze gebruikt empirosche onderzoeksmethoden om leeservaringen te bestuderen. Voor haar mastervak postklassieke narratologie incorporeert ze andere type media bij het onderzoeken van narrative experiences, waaronder videogames.


SESSIE 3g - Leerscenario’s, de motiverende en activerende didactiek voor het MVT-onderwijs (VOLZET) Tine De Koninck
Gorik Hageman

Doelgroep:

Leerkrachten Engels, Frans, Duits en Spaans van alle graden en finaliteiten.

Inhoud:

Uitgaande van het concept van tasked-based learning is de scenariodidactiek een motiverende en activerende manier van leren in het MVT- en NT2-onderwijs. De didactiek gaat uit van authentieke, complexe leersituaties met concretere, levensechte eindproducten, vaak gebruikmakend van moderne media, waarin een breed scala aan competenties en vaardigheden getraind worden. Na een korte theoretische inleiding over de kenmerken van leerscenario’s, de opbouw ervan en de rol van de leerkracht worden concrete voorbeelden en lesmateriaal aangeboden, waarmee onmiddellijk aan de slag gegaan kan worden in taallessen op alle niveaus.

Sprekers:

Tine De Koninck is master in de taal- en letterkunde (Nederlands - Duits). Ze was jarenlang als leerkracht Duits verbonden aan het Sint-Jozefsinstituut van Borsbeek. Nu is ze werkzaam als beleidsmedewerker bij het Vlaams Talenplatform en als onderwijsassistent bij het Departement Letterkunde van de Universiteit Antwerpen. De voorbije jaren maakte ze deel uit van het Erasmus+-project rond “Lernszenarien” in de lessen Duits.

Gorik Hageman is licentiaat in de Germaanse talen (Duits - Engels). Hij is docent Duits in het Reynaertcollege in Hulst. Daarnaast is hij voorzitter van het Nationaal Congres Duits en van de CNO-werkgroep Duits, en is hij lid van de werkgroep Deutsch macht Spass en van de BGDV. Vanuit de Universiteit Antwerpen maakte hij de voorbije jaren als onderzoeker deel uit van het Erasmus+-project rond “Lernszenarien” voor de lessen Duits.


SESSIE 3h - Slimme vertaalmachines, slimmere gebruikers (herhaling 2) (VOLZET) Ayla Rigouts Terryn

Doelgroep:

Leerkrachten Engels, Frans, Duits van alle graden en finaliteiten.

Inhoud:

Automatische vertaling werkt steeds beter, maar zeker nog niet perfect. Wat werkt goed en wat zijn de uitdagingen voor de bestaande systemen? En vooral: hoe kunnen we leerlingen opleiden tot bewuste, kritische gebruikers? In deze lezing leer je hoe vertaaltechnologie werkt, welke problemen er nog zijn en waarom, en hoe we daarmee kunnen omgaan.

Spreker:

Ayla Rigouts Terryn is docent vertaalwetenschap en (ver)taaltechnologie aan KU Leuven Kulak (Kortrijk). Ze studeerde af als vertaler aan UAntwerpen en doctoreerde aan UGent met onderzoek naar machine learning voor automatische termextractie. Aan Kulak onderzoekt ze nu natuurlijke taalverwerking in domeinspecifieke contexten.


Terug naar overzicht van workshops