Een fantastisch (leerplangericht) talenteam in mijn 1ste graad!?

De nieuwe leerplannen Nederlands, Frans en Engels werden gelijktijdig ontworpen en stimuleren de taalleraren over hun vak heen in de 1ste graad om samen te werken als een ‘echt’ talenteam.
Dit zal de transfer van strategieën, kennis, vaardigheden bij de leerlingen faciliteren.
De taalvakken vormen samen bijna de helft van het totale lespakket in de 1ste graad.

Hoe kan ik met mijn collega’s talen in de 1ste graad beter samenwerken in het belang van onze 12-14 jarigen? Hoe kunnen we de leerlingen ondersteunen en begeleiden in hun leerproces voor ‘taal’? De ‘assessmentcultuur’ neemt een belangrijke plaats in met de onderwijsvernieuwing van 1 september 2019.

Programma

Nederlands staat als taalvak niet alleen in de 1ste graad. Om in de 1ste graad te kunnen slagen moeten de leerlingen ook taalvaardig zijn voor Frans en Engels. Tijdens de lessen Nederlands worden basisvaardigheden gelegd waarop de collega’s Frans en Engels kunnen voortbouwen. Dat maakt Nederlands tot kern- en steunvak. Als we de leerplannen Nederlands, Frans en Engels vergelijken, ontdekken we een ‘rode draad’ die zowel verticaal als horizontaal doorheen de 3 talen loopt in de 1ste graad.

• Welke gelijkenissen zijn er tussen de strategieën voor de vaardigheden N/F/E?
• De expressieve functie van een taal: welke criteria gebruiken de 3 collega’s talen om de spreekvaardigheid van hun leerlingen van de 1ste graad te evalueren? Welke criteria kunnen we gebruiken? Kunnen we deze evaluatiefiches op elkaar afstemmen zonder de eigenheid van het vak te verliezen?
• Welke tips ‘leren-leren’ geven we aan onze leerlingen voor de talen?
• Gebruiken de collega’s talen alle teksttypes voor het opstellen van hun proeven?
• Woordenschat en grammatica vormen de bouwstenen voor de vaardigheden. Hoe bouwen we samen aan ‘Gouden regels’, ‘ Règles d’or’ en ‘ Golden Rules’ met dezelfde opbouw en lay-out?
• Welke ondersteunende taalattitudes kunnen we samen aanleren?
• Hoe kunnen de collega’s talen de OVUR-strategie aanleren? De 4 stappen bieden een houvast voor alle talen: oriënteren, voorbereiden, uitvoeren en nadien reflecteren over hun geleverde prestatie.
• Zijn er tips om voor de 3 taalvakken de peerevaluatie samen uit te werken?
• Hoe kunnen we met de 3 talen samen de leerlingen leren ‘reflecteren’ over hun geleverde leerprestaties op het einde van een periode? Hoe coachen de andere taalleerkrachten hun leerlingen?
• Kunnen we dezelfde iconen gebruiken voor het testen van de vaardigheden voor de 3 talen?
• Elke taal is draagster van een cultuur, die de gebruikers aan elkaar doorgeven. Hoe werkt men tijdens de lessen Frans, Engels en Nederlands aan die cultuuroverdracht in de 1ste graad?
• Portfolio-leren? Leesdossier? Ouders betrekken bij het leerproces? Reflectie na schrijfopdracht?

Al deze vragen en items zitten verwerkt in een zelfontworpen document, een handige tool voor leerlingen en leerkrachten. Dit document krijgt een jaarlijkse ‘update’ op basis van tips van vele collega’s talen die hiermee aan de slag zijn: een netwerk voor en door collega’s Nederlands, Frans en Engels.

Tijdens deze nascholing is er voldoende tijd voorzien voor het uitwisselen van inspirerende ideeën voor je taallessen.

Doelstellingen

De deelnemers kunnen:

• de rode draad doorheen de leerplannen F/N/E van de 1ste graad secundair formuleren;
• op basis van praktijktips van collega’s beter samenwerken met alle leerkrachten talen in het belang van de leerlingen;
• op basis van deze nascholing hun leerlingen op weg helpen naar ‘zelfsturend leren‘;
• portfolio-leren opstarten in hun lessen.

Doelgroep

Leerkrachten Nederlands, Frans en Engels van de 1ste graad.

Begeleiding

Alex De Kooning, leerkracht talen secundair onderwijs.

Praktisch