De leerkracht maakt het verschil... maar HOE? Inleiding in het 'mediërend leren'

Leren gebeurt in interactie, de leerkracht maakt dus wel degelijk het verschil. Dat verschil hangt af van de wijze waarop de leerkracht zich zet in het leerproces van zijn leerlingen. In ‘mediërend leren’ gaan we op zoek naar de leerkrachtstijl die zorgt voor rijke leerervaringen van de leerlingen.

Programma

Heb je er al eens bij stil gestaan hoeveel jij kent en kunt? En ook… wie jou dat allemaal leerde? Het meeste van wat jij leerde, gebeurde dankzij de hulp van een andere persoon: de mediator. Iedereen heeft die hulp nodig en kinderen die het, om welke reden ook, moeilijker hebben om te leren, nog meer.
Omdat we het meeste leren in interactie, durven we zeggen: ‘De leerkracht maakt het verschil!’. Dat is niet zomaar een boutade, maar een werkelijkheid die tezelfdertijd een aantal voorwaarden stelt aan de leerkracht. Welke handelingen binnen de interactie zorgen ervoor dat het kind mee is in het leerverhaal en er het maximum kan uithalen?
Feuerstein (1921 – 2010) onderzocht wat de kracht was van een goede mediator, d.i. de persoon die tussenkomt in het leerproces van het kind. Vanuit observatie ontdekte hij dat, wanneer een leerproces goed verliep, de leerkracht steeds bepaalde handelingen goed verzorgde. Hij zocht naar de grote lijnen en vond 12 mediatiecriteria waarvan er 3 in elk leerproces moeten aanwezig zijn.
Een voorbeeld: mediatie van intentionaliteit: de leerkracht zorgt er van bij het begin van een les of activiteit voor dat de kinderen duidelijk weten wat van hen wordt verwacht en wat het doel is. Kinderen ontwikkelen op deze wijze een attitude van willen weten wat het doel is en op welke wijze ze door dat doel voor ogen te houden het ook bereiken.
Daarnaast is mediëren ook de juiste vragen stellen aan kinderen. Wat kinderen alleen kunnen, doet de leerkracht niet voor hen. Hij/Zij helpt hen in de zone van de naaste ontwikkeling, maar niet verder.
Pnina Klein werkte Feuersteins gedachtegoed uit voor de jongste kinderen (0 - 5 jarigen). Tijdens deze nascholing komt dit ook aan bod.
De kracht van mediërend leren is dat kinderen er zeer ontvankelijk voor zijn. Ze voelen dat ze worden geholpen in hun leerproces en tezelfdertijd de autonomie behouden over de taak.
De theorie van het mediërend leren, t.t.z. de begeleidingsstijl van de leerkracht, wordt het duidelijkste wanneer cursisten hem zelf kunnen ondervinden. Aan de hand van vele verschillende oefeningen en het bespreken van videomateriaal, worden de belangrijkste klemtonen gezet.

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing:

• som je de verschillende elementen van een krachtige leerkrachtstijl op en herken je deze elementen;
• benoem je binnen je eigen interactiestijl je sterke kanten en je aandachtspunten;
• weet je hoe je aan de aandachtspunten kan werken (materiaal is beschikbaar);
• onderzoek je welke mediatie elk kind afzonderlijk nodig heeft;
• begrijp je beter het leerproces en de hindernissen van kinderen die in ‘kansenongelijkheid’ opgroeien;
• ga je aan de slag met de 10 prakijktips.

Doelgroep

(Zorg)leerkrachten, directies en beleidsmedewerkers uit het (buitengewoon) basisonderwijs

Begeleiding

Albert Janssens is onderwijzer (gewoon en buitengewoon onderwijs type 3) en geeft les in de lerarenopleiding (Banaba BuO). Hij is trainer in verschillende denkontwikkelingsprogramma’s (o.a. Feuerstein) en is co-auteur van verschillende boeken waaronder binnen het thema van deze nascholing: ‘Ontwikkeling stimuleren’, ‘Groeien doe je samen’ en ‘Ontwikkelen doe je samen’.